Wincenty Spaltenstein (1888 – 1958)

Wincenty Spaltenstein, okres studiów na UJK we Lwowie 1909-1913 r.

Urodził się 18 stycznia 1888 r. w Byszowie, w woj. lwowskim. Jego rodzicami byli Julian i Krystyna z d. Lipiec. Miał pięcioro rodzeństwa: trzech braci i dwie siostry. Ukończył III Gimnazjum im. Franciszka Józefa we Lwowie. Po zdaniu egzaminu maturalnego w 1909 r. rozpoczął studia na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie na kierunku prawa i nauk politycznych. Po zdaniu egzaminów końcowych rozpoczął służbę sądową, najpierw w Sądzie Okręgowym w Kołomyji, a potem w sądach w Przemyślu i Ołomuńcu. W 1917 r. zdał egzamin sędziowski, po którym kontynuował swoją pracę w Sądzie Grodzkim w Buczaczu oraz Sądzie Apelacyjnym we Lwowie. W tym samym roku ożenił się z Kazimierą Słomką, z którą miał dwójkę dzieci: Lesława i Danutę.

Po wyznaczeniu go do pracy w sądownictwie na Górnym Śląsku, w celu poznania pruskiego prawodawstwa został oddelegowany w 1921 r. do pracy w Poznaniu, Gnieźnie i Środzie Wielkopolskiej. W czerwcu 1922 r. przybył na Śląsk i podjął pracę w Sądzie Grodzkim w Królewskiej Hucie. Angażował się politycznie i społecznie. Wstąpił do Narodowej Partii Robotniczej i z jej ramienia został w 1924 r. wybrany na II burmistrza Królewskiej Huty. W 1925 r. po nagłej śmierci pierwszego burmistrza został jego następcą.  Urząd ten sprawował przez kolejnych 9 lat. W 1934 w wyniku połączenia Królewskiej Huty, Chorzowa, Maciejkowic i Wielkich Hajduk został pierwszym prezydentem nowo powstałego miasta Chorzowa. Był ceniony za swoją działalność administracyjną i szeroko zakrojoną działalność społeczną. Był min. : prezesem gniazda Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Królewskiej Hucie, przewodniczącym Komitetu Budowy Domu Ludowego, prezesem Rady Diecezjalnej i Diecezjalnego Instytutu Akcji Katolickiej w Katowicach oraz pierwszym wiceprezesem Narodowej Partii Robotniczej.

Posiedzenie Rady Miejskiej z udziałem Wojska Polskiego

Na początku 1935 roku w wyniku nacisków politycznych na własną prośbę przeszedł na urzędniczą emeryturę i prowadził własną kancelarię adwokacką w Chorzowie. Po wybuchu II wojny światowej i wkroczeniu Niemców na Śląsk został aresztowany i więziony w obozach koncentracyjnych w Dachau, Oranienburgu, Neuengamme oraz ponownie w Dachau. Po zwolnieniu w 1941 roku, po krótkiej rekonwalescencji, przeniósł się do Częstochowy, gdzie pracował w Wodociągach Miejskich jako pracownik umysłowy. W czasie pobytu w Częstochowie zaangażował się w pracę w Polskim Państwie Podziemnym.

Wincenty Spaltenstein, 1957 r.

Po zakończeniu wojny powrócił na Górny Śląsk i w marcu 1945 r. został wyznaczony do pełnienia funkcji prezydenta Gliwic. Funkcję tę sprawował bardzo krótko i we wrześniu 1945 złożył rezygnację. Podjął próbę powrotu do działalności politycznej, będąc jednym z założycieli chorzowskiego oddziału Stronnictwa Pracy. W listopadzie 1945 r. rozpoczął pracę w Bytomskim, a potem Chorzowskim Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego. W 1947 r. napisał pracę pt. Dachau-Oranienburg-Nauengamme-Dachau 1940-1941, w której na bazie swoich przeżyć i obserwacji opisał morderczy system działania obozów koncentracyjnych. W wyniku pogarszającego się stanu zdrowia w 1957 r. przeszedł na rentę. Zmarł 2 stycznia 1958 roku w swoim domu w Chorzowie przy ulicy Drzymały 6 i został pochowany na cmentarzu parafii św. Jadwigi.